Ќе влеземе во НАТО, само тоа сега е политичко прашање!Војската слави дведецениско постоење. Одбележувањето на големиот јубилеј е и поводот за разговор со армискиот лидер, генералот Котески. Тој не го крие своето задоволство што за 20 години постоење, армискиот персонал прерасна во респектабилна институција, обучена и оспособена за извршување на основната задача определена со Уставот, одбрана на територијалниот интегритет и суверенитетот на државата. Високите резултати и меѓународниот углед на АРМ, вели, се стекнати со огромни напори на сите нејзини припадници во исклучително тешки услови. Најголем дел од нив, додава, беа ефектуирани со беспрекорното извршување на мисиите предводени од НАТО, ЕУ и ОН, заради што Армијата денес е не само рамноправен, туку и посакуван партнер во системите за колективна безбедност и одбрана. Прашањето за подигање на стандардот на припадниците на АРМ останува негов императив и натаму
Му забележуваат за прилепскиот акцент, но никој нема забелешка на неговата професионалност. Неговиот кабинет, велат, е составен исклучиво од луѓе кои можат да го следат неговото турбо-темпо на работа.
Во АРМ е од нејзиното формирање, а на чело на Генералштабот е токму една година. Има импозантно ЦВ, од извршување на командни должности, преку завршени највисоки школи, до повеќегодишна дипломатска служба како воено аташе во Германија, но и искуство од вршење на должноста аѓутант на претседателот на РМ, Ѓорѓе Иванов. За него велат дека е генерал што ги исполнува сите НАТО-стандарди, а зборува англиски и германски јазик.
Како Вам, како на армиски лидер, Ви изгледа АРМ на својот 20 роденден?
Како началник на Генералштабот на АРМ, но и како воен старешина кој е во нејзините редови од формирањето, со гордост можам да констатирам дека денес Армијата ужива висок рејтинг во македонското општество и најголема доверба кај граѓаните. За тоа се заслужни повеќе генерации припадници на АРМ, кои без разлика на чинот, должноста или националната и полова припадност, во изминативе 20 години покажаа голема посветеност, врвен професионализам и висок морал.
Како изгледа АРМ на 20-тиот роденден? Како човек кој ја раководи, можам да кажам дека армискиот персонал денеска е обучен и оспособен за извршување на основната задача определена со Уставот, одбрана на територијалниот интегритет и суверенитетот на државата. Тоа се должи на високиот степен на борбена готовност што е наша задача од највисок приоритет. Во прилог на оваа констатација најдобро говорат резултатите кои Армијата во континуитет ги постигнува, особено на меѓународен план.
Какви активности се подготвуваат за 18 август. Ќе има ли парада?
Уште на почетокот од годинава, заедно со МО ја промовиравме Програмата за одбележување на јубилејот "20 години АРМ" со голем број активности кои се веќе завршени. Успешно реализиравме неколку научно-стручни конференции, голем број спортски натпревари, направивме изложба на воената опрема и вооружувањето на Воениот стадион, спроведовме акција за доброволно дарување на крв која беше една од најмасовните, а во план е и донација на облека и обувки која ќе биде предадена на соодветните институции, за да стигне до оние на кои им е најпотребно. Чествувањето ќе биде одбележано и со свечена академија на 16-ти август со присуство на државниот врв, дипломатскиот кор и голем број гости, а во предвечерието на празникот, на 17-ти август од касарната "Илинден" ќе бидат испалени 10 плотуни од артилериски орудија.
Централната свеченост ќе се одржи на 18-ти август со почеток во 10 часот во касарната "Илинден" во Скопје. Во оваа прилика сакам да информирам дека нашата најголема касарна широко ќе ги отвори портите за сите граѓани слободно да можат да присуствуваат на централната свеченост. На свеченоста ќе се изврши свечено дефиле на единиците и на дел од борбената техника и материјално-технички средства на АРМ.Во чест на јубилејот ја промовиравте и химната на АРМ. Некои од вашите постари колеги беа критични, а најголеми забелешки имаше околу текстот.
Без намера да го коментирам она што е кажано, сакам да нагласам дека химната на АРМ претставува израз на мултиетничкиот карактер не само на Армијата, туку и на нашата држава. Затоа сметам дека таа е општоприфатлива и според мислењето на музичките експерти, таа е одлично музичко дело. Колку што ми е познато, критиките одеа на сметка на текстот за химната на АРМ, но за тоа сега не може да зборуваме, од причина што текстот за химната не е усвоен. Се раководевме од фактот дека во останатите земји во војничките химни нема текст. Критиката треба да биде насочена повеќе кон тоа зошто досега не сме имале химна на Армијата. Инаку, изборот на автор за химната на АРМ беше во надлежност на МО и можам да кажам дека јавниот оглас и целокупната процедура поминаа коректно и без забелешки. Сметам дека е добро што Армијата на својот 20-ти роденден доби химна, која во иднина ќе биде прифатена и препознаена.
Кога ја презедовте функцијата НГШ на АРМ ветивте дека најмногу ќе се ангажирате на подигнување на стандардот на војниците. Каков е стандардот денес, после една година од Вашиот мандат?
Прашањето за подигање на стандардот на припадниците на АРМ останува мој императив и натаму. Досега, и во услови на светска економска криза и намален буџет, заедно со командантите и одговорните лица во МО, сепак успеавме да го поправиме стандардот. Бидејќи стандардот не значи само примањето плата секој месец. Тој се огледа и низ тоа во каква униформа се облечени, со каква опрема се снабдени, какви им се условите за работа и обука, во какви објекти за сместени, каков е квалитетот на исхраната итн. Генералштабот заедно со МО прави напори старата и дотраена инфраструктура постепено да се реновира и подновува, при што се трудиме максимално да ги искористиме сопствените капацитети. Иако животниот стандард на вработените во Армијата, гледано од финансиски аспект, нема да се подобри, сепак е добро тоа што средствата предвидени за плати нема да бидат скратени. Сакам да истакнам дека припадниците на АРМ имаат целосно разбирање за актуелната економска состојба и дека со проекцијата на плановите за долгорочно финансирање на одбраната, во еден разумен временски период постапно ќе се подобрува стандардот.
Во која насока, според Вас, треба да продолжат реформите?
Реформите претставуваат процес кој не запира. За нас тие се клучен фактор за изградба на современа армија која ќе одговори на новите безбедносни предизвици. Поаѓајќи од фактот дека стандардите на НАТО не се дадени еднаш засекогаш, наша обврска е да продолжиме со реформите доколку сакаме да го одржиме чекорот со Алијансата. Тоа значи дека реформските процеси во многу зависат од безбедносната состојба во регионот и пошироко, но пред се и од приоритетите кои произлегуваат од програмите за Евроатланска интеграција на РМ. Генералштабот на АРМ покрај реализацијата на новиот пакет партнерски цели соАлијансата, во целост е фокусиран кон воспоставување на новата структура на силите која започна уште на почетокот од оваа година.
Годинава АРМ одбележува уште еден јубилеј, во септември ќе се навршат и десет години од учеството во мировните мисии. Македонските војници секогаш добиваат високи оценки за нивната подготвеност и професионалност. Но, покана за полноправно членство во Алијансата се уште нема.
Приемот во Алијансата е политичко прашање и како такво е предмет на политичка одлука. Како многупати досега, ќе повторам дека наша обврска како Армија е да ги совладаме војничките пречки и со исполнување на бараните стандарди да помогнеме во процесот на зачленување во НАТО. Спорот за името со нашиот јужен сосед на целата меѓународна јавност и е познат како крајно ирационален и нанесува штета на евроатлантските интеграции на нашата држава. Јас и во оваа прилика ќе повторам дека сум оптимист, а мојот оптимизам се темели на фактот што НАТО, сепак, е и воена организација. АРМ во најголем дел не само што го завери, туку и во пракса потврди дека ги има исполнето условите и стандардите за полноправно членство. Сепак, на политичарите останува да изнајдат начин за конечно исправување на долгогодишната неправда, за конечно деблокирање на процесот.
Задолжително служење војскаКаков е вашиот став за враќање на задолжителното служење на воениот рок, тема која особено ги засега младите?
АРМ од 2006 година е целосно професионална воена структура. Факт е дека тој модел е застапен во голем број земји, членки на НАТО. Професионализацијата на вооружените сили има голем број на предности кои во изминативе години ги ползуваме и ние. Сепак, искуството на некои армии (Р.Турција, СР Германија) укажува дека комбинирањето на професионалниот и регрутен состав на армијата има повеќекратни предности како модел. Генералштабот на АРМ направи компаративна анализа на концептите за пополнување на активниот и резервниот состав во АРМ. Се разгледува модел со кој АРМ би била пополнета со 85% професионален и 15% регрутен состав. Анализите покажуваат дека со воведувањето на задолжителното служење на воениот рок би се постигнале голем број позитивни ефекти. Вкупниот одбранбен потенцијал на Македонија би се подобрил, а активната и општата резерва на АРМ би се пополнувала континуирано и квалитетно. Одредени финансиски трошоци на АРМ со овој модел би се намалиле, а служењето на воениот рок би имало позитивни ефекти и врз младината на нашата држава. Сепак, за донесување на една ваква одлука потребно е да се вклучат и други експерти од јавноста и политиката.
http://www.vecer.com.mk/default.asp?ItemID=E09274994F73E245AF90FA438254BB16