Законот на оружјето го уби законот за оружје
Процедурата за добивање дозвола за оружје во Македонија е ригорозна, но не е проблем да набават пиштол и да го добијат дури и лица што се неподобни за тоа, сметаат експертите. Од граѓанското здружение ЦИВИЛ предупредуваат дека не е далеку денот кога култот кон оружјето толку многу ќе порасне што некој со нарушена свест и со оружје в рака ќе предизвика крвав инцидент како што беше неодамнешниот масакр во киносала во САД.
Иако законската процедура за добивање дозвола за поседување оружје во Македонија е поригорозна отколку во САД, каде поради повикувањето на вториот амандман и желбата на речиси секој полнолетен граѓанин да се вооружи, дозвола за оружје се добива за неколку минути, во земјава има речиси 170.000 граѓани кои легално поседуваат огнено оружје. Познавачите на проблематиката велат дека не е толку тешко да се добие дозвола бидејќи законот се „протрчува“, а проблемот е и во тоа што не се прави ревидирање на добиените дозволи.
- Граѓанин што сака да добие дозвола за оружје треба да е полнолетен и да извади и приложи лекарско уверение издадено само во определени здравствени установи, како и уверение од Центарот за социјални работи за деловната способност. Освен тоа, потребна е потврда од Судот дека не е казнуван, како и уверение за техничка оспособеност, односно поминат краток курс во центрите за обука за ракување со оружје и уверение за ловечки испит ако станува збор за ловџиско оружје - велат од МВР.
Ако ги исполнува наведените услови, подносителот на барањето треба да наведе зошто му е потребно оружјето, што пак го проверува МВР.
- МВР ја врши последната проверка кај лицата што доставиле документи за дозвола, односно ја испитува и проверува оправданоста на причините за набавка на оружје. Ги користиме сите законски овластувања за да провериме зошто на лицето му е потребна дозвола за оружје. Ако наведе дека оружје му е потребно за да ја обезбедува фирмата што ја има, ние проверуваме дали таа навистина постои. Ако сака да има пиштол за лична заштита или поради хоби проверуваме дали со оружјето може да претставува потенцијална опасност за околината - велат од МВР.
Процедурите за добивање дозвола за оружје во САД е оценета како едноставна и многу лесна, во зависност за која држава станува збор. Познавачите велат дека вадењето дозвола во американска држава се мери во минути.
Од граѓанската асоцијација ЦИВИЛ велат дека во земјава е широко распространет култот кон оружјето, па деновиве се зачестени инциденти од славеничкото пукање, што е резултат на ниска граѓанска култура и недоверба кон институциите.
- Во земјава има голем број нелегално, легално но и службено оружје, кое се злоупотребува за различни намери. Јавна тајна е дека тој што сака да пука може и да изнајми муниција, а тоа чини околу 50 евра за две рамки муниција за автоматска пушка. Утре може дете да го земе оружјето од својот татко и да пука по деца - предупредува Џабир Дерала од ЦИВИЛ.
Според Дерала, потребен е мултидсциплинарен приод кон овој проблем, а тоа подразбира мерки што ги презема не само полицијата, туку и другите институции, граѓанскиот сектор и локалните власти со населението.
- Се истураат огромни пари и се прават големи напори за едукација на граѓаните за надминување на култот кон оружјето. Во Македонија сево ова се ограничува на одделението за превенција при МВР, кое има мали средства и тоа најчесто го прави со растурање летоци - вели Дерала.
Џокер или психологија на масакрот
Минатонеделниот масакр на премиерата на филмот „Подемот на темниот витез“, во кој загинаа најмалку 12 луѓе, е уште еден во низата напади врз недолжни цивили што изминативе години се случија во САД.
Што им е заедничко на нападите во универзитетскиот кампус во Блексбург, каде што во 2007 година поранешен студент уби 32 и рани 17 луѓе, на случајот пред супермаркетот во Тускон во 2011 г. кога напаѓачот уби шестмина и на оној неколку месеци порано кога дипломиран студент на факултетот „Оикос“ во Оукланд, Kалифорнија, уби седум луѓе? Сите напаѓачи имаа ист профил – незадоволни самотници, бесни на општествените институции, неспособни или неспремни да си ги контролираат насилните импулси, велат американските психијатри.
Што го претвора бесот во акција? Самоконтролата е клуч на успешниот функционален живот зашто нашиот мозок е лесно подложен на сите можни влијанија. Гледањето филмови со насилни сцени поттикнува на насилно дејствување. И самото слушање насилни зборови ги прави луѓето посклони кон насилство. Напаѓачот во масакрот на премиерата „Подемот на мрачниот витез“ бил инспириран од ликот на Џокер. Тој е негативец, противник на Бетмен, одговорен за сите трагедии во неговиот живот, високоинтелигентен психопат со садистичка смисла за хумор. Во филмските адаптации го играле Џек Николсон, Тим Бартон и Хит Леџер.
Но, во потрага по мотивот за ова злосторство американските медиуми не го насочија вниманието кон влијанието на филмот, туку кон достапноста на оружјето.
Изнајмување
Цената на оружјето што може да се набави на црниот пазар е различна и зависи од квалитетот и од староста, односно од употребуваноста. Автоматската пушка „калашников“, во зависност дали е југословенско или од кинеско производство, чини од 500 до 2.000 евра. Од пиштолите, во зависност дали станува збор за југословенско или за оружје произведено во Германија, Италија, Шпанија или во друга држава, цената е од 200 до 1.000 и 1.500 евра.
Во Европа и кај нас тренд е криминалците да изнајмуваат оружје. Поевтино е и е лесно достапно, се пренесува од рака на рака. Фактот дека истото оружје го користат многумина им нанесува главоболка на полицајците бидејќи тешко се утврдува каде с` било користено.
http://dnevnik.com.mk/?ItemID=1D137F8AB9047F4387DE7AFCA2D41DB9
